آموزش معماری

مبانی نظری معماری (بخش دوم)

در ادامه تشریح فعالیتهای کلاسی درس مبانی نظری معماری در این قسمت به معرفی پروژه های مطالعاتی ترم گذشته به انضمام سئوالات آزمون نهایی (آخرترم ) می پردازیم .

گروه (1) مطالعه تفکر مدرن و تاثیر آن در معماری ایران – مسئول تیم :خانم پورصادقی
گروه (2) مطالعه فلسفه هایی که منجر به جنبشهای معماری اخیر شد –
مسئول تیم : خانم باقری
گروه (3) معرفی و بررسی آثار مهندسین معمار فارسیان و تبریزیان -
مسئول تیم : خانم آصفی
گروه (4) معرفی و بررسی آثار مهندس معماربهمن امینی و بررسی سازه در معماری
مسئول تیم : خانم سعادت جو
گروه (5)کانستراکتیویسم – مسئول تیم :آقای نیکجو
گروه (6)خلاصه ای ازکتاب حقیقت و زیبایی – مسئول تیم :آقای فعال

گروه (7)زمان و معماری – مسئول تیم :آقای کیوانی راد
گروه (8) معرفی و بررسی آثار مهندس معمار عباس احمدی
مسئول تیم :خانم خواجه نژاد
گروه (9) معرفی و بررسی آثار مهندس معمار مرصعی- مسئول تیم :خانم یعقوبی

گروه(10) پست مدرن – مسئول تیم : خانم کبیر
گروه(11) نگرش خرد نگر و کلان نگر در معماری و شهرسازی –
مسئول تیم :خانم کیوانی
گروه (12)بررسی نماهای مسکونی معاصر مشهد – مسئول تیم :خانم نائبی
گروه (13)معرفی و بررسی آثار مهندس معمار فقیه نیا – مسئول تیم :خانم هوشیار
گروه (14) ادبیات در معماری – مسئول تیم : آقای رجبی

از میان پروژه های بالا گروههای یک و یازده و دوازده ، امکان تکمیل مطالعات را در قالب یک طرح پژوهشی دارا هستند و احتمال فعالیت بعدی می رود .
در اینجا جهت آشنایی علاقمندان با نحوه سئوالات درس مبانی نظری معماری به ارائه پرسشهای انتهای ترم به انضمام پاسخهای آن می پردازیم ؛

آزمون درس مباني نظري معماري

1- اهداف رفتاری درس مبانی نظری معماری را بنویسید .
دانشجویان می بایستی ؛ الف)آمادگی ورود به حیطه های شناخت خود و معماری را پیدا کرده وبتوانند به عنوان یک دانشجوی معماری در خود ایجادانگیزه نمایند.ب) ایشان می بایستی قادر به شناسایی و ارزیابی ، میزان ارتباط و تماس خود با رشته معماری باشند

2- یکی از تعاریف سه گانه مبانی نظری معماری را ذکر کرده و ارتباط آن را با بینش و باورهای یک فرد شرح دهید .
اول- مجموعه و نظامی از داده ها و مفاهیم است که به توصیف و تبیین پدیده های معماری ( آثار معماری و اندیشه های مکتوب) می پردازد و این کار را با دو هدف انجام می دهد :
تولید معماری جدید و نقد معماری موجود
دوم-مجموعه ای از ویژگیهای مفهومی و معنایی است که یک طراح (معمار) آنها را در طراحی اثرخود القاء می کند .( این القاء می تواند آگاهانه و یا بصورت ناخودآگاه باشد )
سوم- حاصل تعامل یک مثلث است ؛
- نوع نگاه مردم به معماری - نوع نگاه معمار به معماری - نگاه معمارانه به زندگی مردم

3- رابطه مبانی نظری عام طرح را با مبانی طراحی معماری یک پروژه ، بعد از تعریف هر کدام بیان کنید .
مبانی نظری عام طرح :روحیه و شخصیتی است که طراح برای یک پروژه خاص متصور می شود و از طریق آن ایده های کلی خود را در ارتباط با پروژه بیان می کند .
مبانی طراحی معماری پروژه : اصول و ضوابطی ( دستورالعملهای طراحی ) است که طراح بعد از شناخت و ارزیابی موضوعات یک پروژه خاص برای حصول مبانی نظری عام طرح ، اتخاذ می نماید .

4- تعریف معماری کدامیک از بزرگان زیر با تعریف مبانی نظری عام طرح ،انطباق بیشتری دارد ؟
برونو زوی اونوره دوبالزاک ادوارد میلر اپژوکوم دلاولپه
دلاولپه : معماری ، ایده ها و ارزش هایی را به وسیله منظومه ای از عناصر بصری بیان می کند.

5- یکی از صاحب نظران می گوید " تجربه فرهنگ به جایگاه ما در جامعه بستگی دارد " در این زمینه توضیح دهید .
فیسک : فرهنگ ما مشتمل است بر معانی که ما برای تجربه و روابط اجتماعی مان قائلیم . فرهنگ معنایی است که برای زندگی در نظر می گیریم .فرهنگ، معنایی را از ما و نحوه ارتباط ما با دیگران به ما عطا می کند. فرهنگ حائز اهمیت است ،هم ازآنرو که در تعریف هویت های اجتماعی و روانی (حتی هویت بشری ) ما دارای نقش است و هم ازآنرو که به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران ، تجربه طبقاتی امان در مصرف فرهنگ از سوی ما تجلی می یابد ویا اینکه تجربه فرهنگ به جایگاه ما در جامعه بستگی دارد .

6- فرهنگ و فرهنگ معماری را از نگاه یورگ گروتر بیان کنید .
یورگ گروتر ؛ هر جامعه ای با هر سیستمی که اداره شود وهر نوع ایدئولوژی که برآن حاکم باشد،دارای اهداف و آرمانهای خاص خود می باشد. وظیفه اصلی فرهنگ نمایش این ایده های ذهنی به وسیله نمود اشکال عینی است. درفرآینداین استحاله، معماری نقشی اساسی به عهده دارد .هر بنایی به عنوان جزیی از فرهنگ معماری این وظیفه را دارد که یک اندیشه ذهنی را از طریق فرم ظاهری خودعینیت ببخشد و به این ترتیب نمودی خواهد بود برای سنجش این فرهنگ .

7- موضوعات زیر را توضیح دهید ؛ ( به نقل از بروس آلسوپ )
الف ) اصول آموزش معماری .داشتن امكان كاوش در معماري و برخورداري از دلگرمي براي انجام كار
ب ) کمال مطلوب تحصیلات دانشگاهی . “سلامت و درستي در پي‌جويي حقيقت” .
ج ) بهترین شکل آموزش معماری . آنطور كه شرايط حاضر نشان مي‌دهند تنها شيوه آموزش معماري تفحص است و در هر حال تفحص با همان استاد و دانشجو ، شايد بهترين شكل آموزش معماري باشد .

8- سه وجه یا محتوای آموزش عالی به نقل از محمد رضا نسرین را بنویسید و ارتباط آن را با سه مرحله فرآیند طراحی یعنی شناخت – تحلیل – طراحی بررسی کنید .

1- دانش یا دانستن ( آموختن معلومات موجود )
2- اندیشه و اندیشه ورزی (پرورش ذهن نقاد)
3- ابداع یا خلاقیت ( هدف نهایی آموزش عالی )

9- دیدگاه گلزار حیدر در خصوص رابطه فرهنگ و معماری چگونه است ؟
اغلب فکر می شود ، نخست فرهنگ به عنوان علت وجود داشته و سپس معماری به عنوان نتیجه و معلول منطقی پدید آمده است ، در حالیکه در تمدنی زنده و پویا وضع درست بر عکس است و معماری پدید آمده است تا پیدایش فرهنگ ممکن شود . در این حال معماری برای فرهنگ هم صحنه است و هم صحنه گردان .

10- مسائل معماری اسلامی امروز را گلزار حیدر در چند حوزه دسته بندی کرده است دو حوزه را بیان کنید .
اول : اسلام همچون باوری فراگیر در امور جمعی مسلمین حضور ندارد .
دوم : فرهنگ خود باختگی . در جامعه اسلامی شاهد واکنشهای تند عصبی ، از خودبزرگ بینی تا نفرت بیمارگونه از خویش هستیم . در شهرهای مسلمین آشفته بازاری
است از آثار معماری مختلف از تاریخگرایی محض تا سبک بین المللی با بزک اسلامی .
سوم : در اندیشه های روشنفکران اسلامی نه چارچوب مشخصی دیده می شود و نه یک جنبش فکری که بر اساس آن بتوانیم واقعیت عصر خود را درک و تصویری از آینده
تصویر کنیم .
چهارم :مسلمانان در طلب توسعه ، بدون چون و چرای زیاد ، مذهب علم و فن آوری جدید را پذیرا شده اند .
پنجم : آموزش و به ویژه آموزش متخصصین را در درجه اول جزئی از توسعه نیروی انسانی محسوب می کنند و آن را در ارتباط با برنامه ریزی اقتصادی و آمارهای ملی می دانند .

11-گلزار حیدر در خصوص نقش معلم معماری چه می گوید ؟
معلم تدریس می کند , زیرا فاضل است وعاقل و عاشق پیشه خود .شاید در درس او اطلاعاتی منتقل و پدیده های پیچیده ای توضیح داده شود ,اما ماندگارترین تاثیر معلم از بیان فلسفه شخصی وآثار او حاصل می گردد .یادگیری فرآیندی است همراه با جذب و معلم نمی تواند از بار اخلاقی موقعیت خود که موجب انتقال باورهای او به دانشجویان می شود ,حذر کند .اگر آرمانگرا باشد ,دست پروردگان اویا آرمانخواه می شوند یا مجنون , اگر در عملگرایی افراط کند , شاگردانش مدافعین بی قید و شرط وضع موجود ازآب در می آیند ,اگربه تعصب خشک بگراید یا مریدان افراطی تربیت می کند و یا مخالفان کور .اگر خود نیاموزد,نمی تواند که بیاموزد.و اگر در آرا خود صادق نباشد ,نمی تواند با عرضه آنها کسی را قانع کند .در چهار چوب اسلام تعلیم , فراتر از درس گفتن است و معلم ,خود بخش مهمی از آموزش بشمار می آید .معلمان معماران تاریخ فردا محسوب می شوند .

در پایان این قسمت بایستی به تجربه ناشی از برگذاری آزمونهای مبانی نظری معماری اشاره کنیم و شاید بهتر باشد بدون هیچ مقدمه و توجیهی اظهار کنیم که با آزمونی جامع و کامل ، که بتوان به نتایج آن اتکا نمود و براساس آن به شناختی از توانمندیهای ذهنی یک دانشجوی معماری دست یافت ، هنوز فاصله زیادی داریم و بحث و بررسی این موضوع مهم را به بخش بعدی و همچنین نظرات عزیزان علاقمند به این مطلب واگذار می کنیم .

جمعه 24/4/1384