بررسی مشکلات آپارتمان نشینی در منطقه قاسم آباد

مقدمه
مسكن بعدي از زندگي انسان
افزايش جمعيت باعث تغيير وضع مسكن شد. مساكن امروزي گذشته از حفظ و حراست انسان از سرما و گرما وظايفي ديگر نيز بر عهده دارند. در حقيقت مسكن امروزي نه تنها مكاني براي آسايش و فراغت انسان است، بلكه مي‌تواند در جهت اعتلاي فكري و روحي انسان مؤثر واقع شود و موجبات پيشرفت وي را فراهم آورد. بنابر اين در جهان امروز مسكن به عنوان يكي از نيازهاي ضروري انسان، كاركردهاي متنوعي دارد. برخي صاحب‌نظران موفقيت‌آميز بودن يك مسكن را در گرو 4 هدف مي‌دانند:
1- بايد داراي ارزش‌هاي فرهنگي و اجتماعي باشد.
2- بايد به اندازه كافي ارزان باشد.
3- بايد بهداشت ساكنين را تأمين كنند.
4- بايد تعمير و نگهداري در دوران عمر ساختمان در كمترين سطح باشد.
در حقيقت مسكن به عنوان بعدي از زندگي انسان با ساير ابعاد زندگي انسان در ارتباط و كنش متقابل است به طوري كه بر يكديگر تأثير مي‌گذارند و از يكديگر تأثير مي‌پذيرند،بنابراين براي مطالعه‌ي مسكن در يك جامعه بايد به ساير عواملي كه مستقيماًبه آن ارتباط دارند توجه كافي شود.
به طورمثال اگر مسكني كه ساخته مي‌شود با شرايط اقتصادي- اجتماعي- فرهنگي ومادي يك جامعه تطابق و هم‌خواني نداشته باشد ويا با اسلوبي غير از آن چه بايد ساخته نشود شايد مورد بي‌توجهي قرار گيرد.
در هر نقطه از كره خاكي خانه‌هاي مختلفي بر حسب نيازها و ضرورت‌هاي زندگي يافت مي‌شوند. اين اشكال گوناگون خود معلول عوامل متعددي هستند كه انسان را ناگزير به انتخاب شكل خاصي از مسكن كرده است و تأثير عوامل مختلف زيستي و اجتماعي به طور مستقيم و غيرمستقيم در تعيين نوع مسكن غيرقابل انكار است.

بيان مسئله (statement of problem) :
معضلات و مشكلاتي كه باعث سلب آسايش ساكنين آپارتمان مي‌شود، چيست؟
با توجه به روند رو به رشد جمعيت و بزرگ شدن شهرها و همچنين افزايش مشكلات اقتصادي، اكثر فضاهاي مسكوني شهري ما را آپارتمان تشكيل مي‌دهد كه در واقع اين موضوع تا آن جا جامعيت يافته كه مي‌توان گفت : در چند سال آتي اكثريت مردم به زندگي آپارتمان نشيني روي خواهند آورد.
از آن جايي كه اكثريت افراد اين گروه پژوهشي ساكن در مجتمع هاي آپارتماني هستند از مشكلات موجود در اين فضا آگاه بوده كه با انجام اين پژوهش سعي در حل اين مشكلات داريم.
با وجود اين كه در آينده اكثر فضاهاي مسكوني ما را آپارتمان ها تشكيل خواهند داد بنابراين اگر راه حلي براي مشكلات در حال حاضر آپارتمان ها در نظر گرفته نشود جامعه به يك جامعه پر از تنش و استرس تبديل خواهد شد كه در يك چنين فضايي ديگر هيچ كس احساس امنيت و آرامش نخواهد داشت، به واقع سلامت رواني افراد به خطر خواهد افتاد.
راه حل‌ها به قرار زيرند :
پرداختن آكادميك يا علمي به اين مسئله، گسترش فرهنگ آپارتمان‌نشيني در بين مردم از طريق تبليغات رسانه‌اي به صورت چاپ نشريات محلي، نظرسنجي و... ،نظارت هرچه بيشتر دستگاه هاي ذيربط بر روند ساختمان سازي ،گذاشتن جلسات متعدد براي حل مشكلات آپارتمان توسط ساكنين مجتمع‌ها ،گذاشتن جلسات پرسش و پاسخ بين مسئوولين و ساكنين مجتمع‌هاي مسكوني به منظور حل مشكلات .
علاوه بر وجود خلاء اطلاعاتي در زمينه فرهنگ آپارتمان نشيني اين مسئله داراي تناقض اطلاعات نيز مي‌باشد. برخي از مشكلات براي عده اي واقعاً مشكل است اما براي برخي ديگر ممكن است اصلاً مهم نباشد.تحقيق مورد نظر درباره افراد آپارتمان نشين در منطقه قاسم آباد مشهد مي‌باشد. با بررسي موردي در چند مجموعه مسكوني كه به قرار زيرند :
مجتمع مسكوني گل ها-مجتمع مسكوني سپاد- مجتمع مسكوني گلايل
مجتمع مسكوني حجت
1- معماري كه واقعاً به فكر مشكلات مردم هستند و براي راحتي مردم كار مي‌كنند با مطالعه اين پژوهش ممكن است تغييرات لازم را اعمال نمايند.
حداقل فايده اي كه مي‌تواند داشته باشد آشنا كردن دانشجويان به اين مسئله است كه در آينده خود (در طراحي و…) اين نكات را رعايت نمايند.
محل تنظيم : گروه معماري دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد
محل ارائه : گروه معماري دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد
جمعيت مخاطب : ساكنان مجتمع‌هاي مسكوني فوق

هدف كلي :
شناخت و تحقيق مشكلات آپارتمان نشيني در محدوده قاسم آباد
هدف اختصاصي :
بررسي مشكلات آپارتمان نشيني در محدوده قاسم آباد
پيشينه تحقيق :
فعاليت هايي از باب مطالعات اجتماعي – اقتصادي و نظاير آن در آتليه طراحي 5 گروه معماري انجام پذيرفته كه با استفاده از آنها به نقد و بررسي آنها مي‌پردازیم.

چكيده تحقيق :
رشد جمعيت، گسترش شهرها، كمبود زمين، افزايش مشكلات اقتصادي و همگي بيانگر اين مطلب مي‌باشند. كه اكثر فضاهاي مسكوني شهري ما را در آينده آپارتمان تشكيل خواهند داد كه اين خود سبب روي آوردن جمعيت قابل توجهي از مردم به زندگي آپارتمان نشيني خواهد بود كه در نتيجه همه گير شدن اين موضوع سلامت راوني افراد به خطر خواهد افتاد.
بنابراين ما نياز را بر آن ديديم كه از طريق شناخت و تجزيه و تحليل و بررسي موردي عواملي كه سبب سلب آسايش ساكنين مجتمع‌هاي مسكوني آپارتماني مي‌شود به ارائه راه‌حل ها و راهكارهايي كه در حل اين مشكلات مي‌تواند ما را ياري رساند پرداخته و ماحصل پژوهش خود را در اختيار دانش‌پژوهان گذاشته تا در كنار يكديگر گامي هرچند ناچيز در جهت از بين بردن اين معضل برداشته و در ايجاد يك جامعه سالم با يك آرامش نسبي سهمي هرچند اندك داشته باشيم.





مصاحبه با افراد ذيل صورت گرفته‌ است :
- آقاي مهندس آزادي = شهردار منطقه 6 (صاحبنظر)
- آقاي مهندس محسني = آرشيتكت و مديرگروه شهرسازي دانشگاه آزاد مشهد (صاحبنظر و دست‌اندركار)
- آقاي مهندس ابوترابي = آرشيتكت و مدرس دانشگاه آزاد مشهد (صاحبنظر و دست‌اندركار)
- آقاي دكتر آزاد = آرشيتكت و مدرس دانشگاه آزاد مشهد (صاحبنظر و دست‌اندركار)
- آقاي مهندس خالصه = آرشيتكت (دست‌اندركار)
- مهندس طاهري = مديرعامل شركت بنيان بتن (دست اندركار)
و همچنين مصاحبه با چند تن از ساكنين مجتمع‌هاي مسكوني گلها و حجت به عنوان كاربران صورت گرفته است.


منابع تحقيق :
1- اصول و روشهاي طراحي شهري و فضاي مسكوني در ايران ، جلد 1 و 2 محمود توسلي
2- مسكن حداقل (مركز تحقيقات ساختمان و مسكن)
3- مجله آبادي ، شماره 23 ، ويژه خانه
4- مسكن ، حومه و شهر ، نوربرت شوئونر، پروديهيمي
5- مجموعه مباحث و روشهاي شهرسازي ، جلد 2 ويژه مسكن (مركز تحقيقات سامان مسكن)
6- ساختمان سازي با مردم (بخش خانه)، حسن فتحي
7- طراحي مجتمع مسكوني (با تأكيد تقويت روحيه جسمي ساكنين) پايان‌نامه
8- آرشيو طراحي 5 گروه معماري
9- WWW.ARCHICLUB.BLOGSPOT.COM